اعتیاد به شیشه

 ترک اعتیاد به شیشه  با مواد مخدر دیگر بسیار تفاوت دارد چراکه ترک اعتیاد به شیشه به دلیل وابستگی بالای فرد به آن، باید حتما با مشاوره و تحت نظر یک درمانگر متخصص صورت گیرد. شیشه یکی از مواد محرکی است که در میان افراد رواج بسیاری پیدا کرده است و با عوارض جسمی و روانی مختلفی نیز همراه است. بعد از مصرف شیشه افراد معمولا سطح انرژیشان بسیار بالا رفته و توهم شدید دارند. مصرف کنندگان شیشه در دفعات اولیه معمولا تا 72 ساعت نمی خوابند. بعد از تمام شدن نئشگی این ماده مصرف کننده، طوری احساس خستگی دارند که ممکن است حدود دو شبانه روز به طور پیوسته خواب باشند و پس از بیداری سردردهای شدید، بی قراری، لرزش و حرکات غیرعادی در دست و سر خواهند داشت. با توجه به عوارض شیشه ترک آن از اهمیت بالایی برخوردار است که در ادامه به طور کامل درباره روش های مختلف آن صحبت خواهیم کرد.

 

   

 

مصرف شیشه باعث ایجاد تغییرات شیمیایی در مغز می شود. شیشه با به وجود آوردن اختلالات مغزی در فرد سبب بروز رفتار نامتعارف در افراد می گردد اما باید بدانیدکه از دید فرد بیمار مصرف شیشه احساس شادابی و افزایش توانایی بدنی به او می دهد. علائمی نظیر هذیان و توهم های ناشی از مصرف شیشه می تواند به عواقب بسیار ناگواری بیانجامد. 

در حقیقت فرد تحت تاثیر این مواد ممکن است چیزهایی را ببیند و یا بشنود که دیگران قادر به احساس آن ها نیستند. این تجارب می توانند بسیار آسیب زا باشند چرا که فرد بر اساس تجارب غیرواقعی خود دست به اعمالی می زند که نسبت به خطر این کارها آگاهی ندارد.
علاوه بر این مصرف شیشه می تواند برای کسانی که زمینه ژنتیکی ابتلا به بیماری های روان پریشی را دارند به عنوان عامل آشکارساز عمل کند. در نتیجه مصرف شیشه فرد را به سمت بیماری هایی نظیر اسکیزوفرنی سوق خواهد داد که در صورت ابتلا تا پایان عمر درگیر آن خواهد بود. در نتیجه هر چقدر زودتر برای ترک شیشه به  مرکز ترک اعتیاد  مراجعه کرده در جهت منافع خود و خانواده تان گام بردارید.

 

 ترک اعتیاد  به شیشه تفاوت اساسی با ترک دیگر مواد روان گردان به ویژه مواد مخدر (خانواده تریاک) دارد. وقتی شما در پی ترک مصرف مواد مخدر مانند تریاک و هروئین باشید در مراحل اول درمان نیاز جسمانی شدیدی به مصرف ماده یا به اصطلاح حالت خماری پیدا می کنید و در ادامه با بی قراری و اضطراب روبرو می شوید.
اما هنگام ترک اعتیاد به مواد محرک مانند شیشه علائم بدنی از جمله خماری دیگر وجود ندارد. با این حال مشکلات ذهنی و روانی که پس از ترک شیشه ایجاد می شود می تواند بسیار سخت باشد. اگر کسی برای مدت طولانی شیشه مصرف کند؛ پس از قطع مصرف در روزهای اول احساس ولع و میل شدید به مصرف دارد. همراه با این ولع، اضطراب، افسردگی و بی قراری را تجربه می کند. پس از چند روز فرد احساس خواب آلودگی می کند و ممکن است ساعت ها یا حتی چند روز بخوابد و بعد از بیدار شدن با میل و اشتهای زیاد غذا بخورد. با وجود خواب و تغذیه زیاد در این روزها احساس خستگی و بی رمقی ادامه دارد.
پس از گذشت این مرحله همچنان احساس بی رمقی، افسردگی و بی لذتی ممکن است ماه ها ادامه پیدا کند. فرد برای بازگشت به حالت قبلی وسوسه های شدیدی را برای مصرف مجدد شیشه تجربه می کند. این حالت معمولا 9 ماه تا یک سال ادامه پیدا می کند. این مدت زمان که با حالات روانی سخت و وسوسه شدید می گذرد موقعیتی حساس برای درمان است که باید در ارتباط با گروه مناسب یا متخصص انجام شود.

 

روش های ترک اعتیاد به شیشه
درمان اعتیاد به شیشه روش واحدی ندارد، بلکه امروزه درمانگران با در نظر گرفتن شرایط بیمار درمان مناسب را به او پیشنهاد می دهند. در ادامه به روش های درمانی رایج در درمان شیشه اشاره خواهیم کرد.

 

1- ترک شیشه با روش درمانی ماتریکس
روش درمانی ماتریکس، از جمله روش های درمانی غیر دارویی برای افراد وابسته به شیشه است که جز در موارد نادر نیازی به بستری کردن بیمار نیست. این روش معروف ترین و شناخته شده ترین روش درمان اعتیاد به شیشه در سراسر دنیاست.
در الگوی درمانی ماتریکس، برای درمان اعتیاد به شیشه، جلسات آموزشی نیز برای خانواده فرد معتاد در نظر گرفته شده است تا خانواده هم آگاهی و دانش لازم، در مورد این بیماری و نحوه رفتار صحیح با فرد معتاد را بعد از درمان بیاموزد. حمایت اجتماعی و آموزش پیش گیری از لغزش هم جزئی از برنامه جلسات این درمان است.
هر جلسه درمان ماتریکس، حدود 45 دقیقه تا یک ساعت برگزار می شود. در این جلسات، اتفاقات روزهای گذشته و مسائل مطرح شده در جلسه قبل مرور می گردد، سپس جلسه ادامه می یابد. انجام آزمایشات ادرار به صورت زمان بندی شده و تصادفی از جمله اجزاء مهم در الگوی درمانی ماتریکس در ترک شیشه می باشد که معمولا در مراکز درمانی ترک اعتیاد قبل از برگزاری جلسه انجام می شود تا درمانگر بتواند بر اساس نتایج آزمایشات در طول دوره درمان، وضعیت پیشرفت بیمار و مسیر بهبودی او را ارزیابی کند و آموزش ها و مداخلات درمانی خود را مطابق با بهبود فرد تنظیم نماید.
در انتها زمانی که بیمار به ترک کامل نزدیک می شود، درمانگر جلسات پیشگیری از بازگشت را برگزار می کند تا فرد برای مواجه شدن با لغزش ها و وسوسه های مصرف مجدد نیز آمادگی داشته باشد و به این ترتیب بتواند در مرحله ترک یا پرهیز از مواد باقی بماند.

 

 ترک اعتیاد به شیشه با روش دی اس تی DST از جمله روش های طولانی مدت محسوب می شود که با کاهش مصرف مواد در طی ده ماه در گام های بیست و یک روزه صورت می گیرد. این روش معروف به گروه های کنگره 60 که توسط یک بیمار اعتیاد بهبود یافته ایرانی ایجاد شده تلفیقی از اصول گروه های 12 قدمی و روش های ترک تدریجی مواد می باشد. در روش DST تنتور تریاک جایگزین ماده مصرفی مانند شیشه شده و پس از هر 21 روز یک پنجم مقدار مصرف کاهش یافته تا پس از 10 ماه مصرف به صفر می رسد.

از ویژگی های اصلی این درمان این است که در کنار پرداختن به جسم افراد مصرف کننده، به سلامت روان و جهان بینی آن ها نیز پرداخته می شود. در حقیقت جسم، روان و جهان بینی مثلت درمانی در کنگره 60 محسوب می شود. به این منظور برای مصرف کنندگان مواد کلاس های آموزشی فردی و گروهی برگزار می شود تا آن ها بتوانند نحوه تفکر خود را که تحت تاثیر مصرف شیشه با تحریف زیادی روبه رو شده اصلاح کنند.
با وجود آن که آثار مثبتی تحت تاثیر این روش درمانی مشاهده شده، اما هنوز هیچ تحقیق علمی روش دی اس تی را تایید نکرده و تنها تجربه افراد بهبودیافته نشانه اثربخشی آن است.

 

3- ترک شیشه با درمان نگه دارنده با متادون
بسیاری از  مرکز ترک اعتیاد به شیشه  از روش نگهدارنده با متادون برای ترک مواد استفاده می کنند. تحقیقات نشان داده برای برخی بیماران اعتیاد در شرایط بدنی و یا سنی خاص که ترک ناگهانی یا تدریج مواد برای آن ها سختی هایی را به همراه داشته باشد این روش پیشنهاد می شود اما متادون اصولا برای ترک مواد افیونی مانند تریاک، هروئین و مشتقات مرفین به کار می رود و نمی تواند برای ترک شیشه که ماده ای محرک است کاربرد داشته باشد. متادون درمانی جهت ترک اعتیاد به شیشه می تواند بر مشکلات فرد بیافزاید چرا که در حقیقت آثار آرامبخشی متادون برای مصرف کننده شیشه لذت تازه ای ایجاد کرده و می تواند شروع یک اعتیاد تازه باشد.

 

در حقیقت داروی مورد تاییدی برای جایگزینی ماده محرک شیشه وجود ندارد. در بعضی پروتکل های دارودرمانی مانند پرومتا و آناندا که همچنان مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار نگرفته اند، داروهایی مورد استفاده قرار می گیرند که بیشتر شامل مکمل های ویتامینی و پروتئینی به جهت کمک به بهبودی مغز و بدن بیمار و داروهای آرام بخش و ضدتشنج برای جلوگیری از علائم حاد ترک شیشه است.

 

5- روش دوازده قدمی یا شیشه ای های گمنام (CMA)
روش بهبودی دوازده قدمی گروهی خودیاری است که توسط افراد بهبودیافته تشکیل می شود که قصد کمک کردن به مصرف کنندگان دیگر را دارند. در ایران شناخته شده ترین گروه دوازده قدمی برای ترک مواد گروه NA است که شامل بهبودیافته های مصرف مواد افیونی مانند تریاک و هروئین می باشد و به دلیل در دسترس بودن این گروه ها و چندماده ای بودن مصرف کنندگان شیشه، این افراد هم در این گروه ها شرکت می کنند. اما مصرف کننده هایی که تنها ماده مصرفشان شیشه است گروه دوازده قدمی مختص خودشان را دارند که به شیشه ای های گمنام یا CMA معروف است. این گروه نیز در ایران وجود دارد و جلسات آن در چند شهر برگزار می شود اما نسبت به جلسات گروه NA کمتر در دسترس است.

 

توصیه هایی در مورد ترک اعتیاد به شیشه
در زمان ترک شیشه موارد زیر را جدی بگیرید.

۱ـ از درمان خود سرانه ترک شیشه جدا خودداری نمایید چرا که ممکن است فرد را با پیامدها و عوارض جبران ناپذیری روبرو کند.
۲ـ حتما برای درمان و ترک شیشه از یک فرد متخصص و درمانگر مشورت بگیرید. هم چنین در طول ترک حتما با یک روان شناس متخصص در زمینه اعتیاد در ارتباط باشید تا بتوانید بر مشکلات ذهنی و روحی که شیشه برای شما ایجاد کرده است نیز غلبه کنید.
۳ـ بعد از تمام شدن دوره درمانی حتما به یک پزشک برای مطمئن شدن از خارج شدن سموم از بدن فرد معتاد مراجعه نمایید همچنین می توانید از تست اعتیاد به شیشه نیز استفاده نمایید.

نقش خانواده در ترک اعتیاد
از آنجایی که فرد معتاد به شیشه، اعتیاد خود را قبول نمی کند، برای شروع نقش خانواده در ترک اعتیاد بسیار حیاتی است. اعضای خانواده باید از یک درمانگر متخصص در این زمینه مشاوره بگیرند و با استفاده از راهکارها و راهنمایی هایی که دریافت می کنند فرد را نزد پزشک و درمانگر ببرند و هیچ دارویی بدون نظر پزشک برای فرد تجویز نکنند. خانواده ها باید رویکردی جدی در مقابل فرد ترک کرده داشته باشند. یکی از اولویت های ترک، آموزش خانواده ها برای یادگیری شرایط و رفتارهای جدید است چرا که بیمار معتاد بعد از ترک دچار علائم و نشانه هایی به دلیل ترک شیشه می شود که اعضای خانواده باید نحوه برخورد صحیح با آن ها را بدانند.
مهمترین نکته در زمان ترک شیشه، رفتار خانواده نسبت به ترک می باشد چرا که پس از اعتیاد به مرور رفتار خانواده نیز عوض شده و مطابق با رفتارهای اعتیاد گونه فرد شکل پیدا کرده است یعنی زمانی که فرد مواد مصرف می کرده با تنبیه ها، تشویق ها و فشارهای زیادی از جانب خانواده خود روبرو شده است، همین امر سبب شده نظم خانواده از روال عادی خودش خارج شود. حال که فرد تصمیم به ترک اعتیاد گرفته و می خواهد به بدنه سالم خانواده خود بازگردد باید به همان نسبت افراد خانواده هم در رفتار خود تغییراتی ایجاد نمایند تا آمادگی لازم برای پذیرش بیمار در حال ترک را داشته باشند.

 

 

 

چرا ترک اعتیاد به شیشه دشوار است؟
ترک شیشه با علائم روانی مختلفی همراه است که همین مسئله ترک را با سختی های زیادی همراه می کند. به همین دلیل متخصصان تاکید دارند کسانی که قصد ترک شیشه را دارند لازم است تا از وجود یک مشاور و روانشناس در کنار خود بهره ببرند.